Jest to miejsce, w którym zamieściliśmy odpowiedzi na niektóre z pytań, najczęściej zadawanych przez pacjentów zainteresowanych korzystaniem z naszej pomocy. Zapraszamy do zapoznania się z ich treścią, a także przesyłania drogą mailową (psycholog.annakowalska@gmail.com) kolejnych nurtujących Państwa zagadnień dotyczących naszej pracy.
Anna Kowalska
Najczęściej zadawane pytania
Kiedy sięgnąć po pomoc?
W życiu doświadczamy różnego rodzaju trudności i kryzysów, przechodzimy przez szereg zmian, które nie zawsze są dla nas łatwe do przyjęcia. Wielokrotnie jesteśmy w stanie poradzić sobie z nimi sami, korzystając z naszych umiejętności i wewnętrznej siły. Często możemy liczyć na wsparcie bliskich nam osób.
Jest to sytuacja naturalna. Życie rzadko kiedy obdarowuje długotrwałym spokojem, za to nieustannie stawia przed nami wyzwania i popycha do przekraczania siebie. Nie należy z każdym problemem zgłaszać się do specjalisty.
Są jednak sytuacje, kiedy problemy stają się zbyt ciężkie do udźwignięcia dla nas samych i bliskich, a wszystkie dotychczasowe sposoby radzenia sobie z nimi nie przynoszą rezultatów. Poczucie utraty panowania nad swoim życiem jest istotnym powodem udania się do psychologa czy psychoterapeuty.
Częstą sytuacją sygnalizującą potrzebę skorzystania z fachowej pomocy jest pojawienie się objawów, takich jak np. stany depresyjne, ataki panicznego lęku, natrętne myśli, przedłużające się problemy z koncentracją uwagi i pamięcią, nadużywanie substancji psychoaktywnych, zaburzenia snu i jedzenia czy dolegliwości psychosomatyczne, takie jak nieuzasadnione medycznie bóle głowy, brzucha, wymioty, omdlenia.
Ważnym motywem sięgnięcia po pomoc jest ponadto zaobserwowanie stale powtarzających się w naszym życiu schematów, których nie rozumiemy i wobec których czujemy się bezradni, jak np. trudności ze znalezieniem lub utrzymaniem pracy, przedłużające się kłopoty z nauką, problemy z wejściem w stały związek czy powtarzające się wybieranie na partnerów osób, które są nieobecne emocjonalnie, mają problemy z uzależnieniem, zdradzają itp. Sytuacja, w której nie wiemy, co się z nami dzieje, nie rozumiemy sił, które w jakiś sposób nami miotają czy emocji i uczuć, które się w nas pojawiają i które trudno pomieścić, także czyni zasadnym udanie się po fachowe wsparcie.
Pracę nad sobą przy udziale kompetentnego specjalisty może też rozpocząć każdy, komu zależy na szerokim samorozwoju, kto chciałby lepiej zrozumieć siebie i poznać głębsze motywy, kierujące jego sposobem odczuwania i zachowania. Doświadczenie pracy psychologicznej czy terapeutycznej pomaga przeżywać życie pełniej, głębiej i świadomiej, budować autentyczne bliskie relacje i rozwijać swoje możliwości z większą pasją i siłą.
Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że jeśli mamy do czynienia z osobą dorosłą zgłaszającą się po pomoc, to musi ona chcieć zmiany swojego życia i zdecydować się na podjęcie pracy nad sobą. Psycholog nie jest w stanie pomóc komuś, kto nie podejmuje decyzji o zmianie, nie godzi się na przyjęcie wsparcia, a także nie chce współpracować i zgodzić się z podstawowymi warunkami jego udzielania.
Pomoc psychologa, psychoterapeuty, psychodietetyka czy jakiegokolwiek innego specjalisty różni się od tej udzielanej przez rodzinę czy przyjaciół, przy czym nigdy nie chce ich zastąpić. Specjalista to osoba, która posiada doświadczenie zawodowe i fachową wiedzę, zdobyte dzięki wieloletniemu szkoleniu i pracy w danej dziedzinie. Jest ponadto w stanie spojrzeć na trudność w sposób obiektywny i bezstronny, ponieważ jest osobą w żaden sposób niezwiązaną z pacjentem. Dlatego też ktoś, kto korzysta z pomocy psychologicznej, nie może być członkiem rodziny, przyjacielem czy nawet znajomym specjalisty.
.
Kim jest psycholog, psychoterapeuta, psychiatra?
PSYCHOLOG – jest to osoba, która ukończyła 5-letnie studia magisterskie na kierunku psychologia. Zazwyczaj po ukończeniu studiów wybiera ścieżkę zawodową, w której chce się specjalizować i dalej kształcić. Psycholog może pracować w różnych miejscach – w poradni, szkole, przedszkolu, policji, szpitalu. Coraz większą popularność zyskują psychologowie biznesu czy sportu. Psycholog może udzielać porad psychologicznych lub diagnozować za pomocą wystandaryzowanych testów. To tylko niektóre przykłady dziedzin, w których możemy spotkać psychologów. Są wszędzie tam, gdzie jest człowiek, z jego potrzebami i trudnościami.
PSYCHOTERAPEUTA – jest to osoba, która prowadzi psychoterapię, rozumianą jako regularny, zazwyczaj dłużej trwający proces, ukierunkowany na głębszą zmianę funkcjonowania pacjenta (więcej na ten temat w zakładce: Psychoterapia indywidualna dzieci, młodzieży, dorosłych oraz artykule: Psychoterapia psychodynamiczna). Są to zazwyczaj osoby, które po ukończeniu studiów magisterskich z dziedziny nauk społecznych lub medycznych, uczestniczyły w 4-letnim szkoleniu psychoterapii w jakimś konkretnym nurcie psychoterapeutycznym. Kierując się wyborem terapeuty, warto sprawdzić, czy szkoła, którą ukończył, posiada akredytację ważnych towarzystw, takich jak np. Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Gwarantuje to w większym stopniu bezpieczeństwo usługi. Brak regulacji prawnych dotyczących zawodu psychoterapeuty powoduje, że każdy może nadać sobie ten tytuł i prowadzić psychoterapię. Często zdarza się, że psychoterapeutami są psychologowie, natomiast warto pamiętać, że nie każdy psycholog jest psychoterapeutą, a nie każdy psychoterapeuta psychologiem. Same studia psychologiczne nie przygotowują wystarczająco do prowadzenia procesu psychoterapeutycznego w sposób rzetelny i kompetentny.
PSYCHIATRA – to lekarz medycyny, który ukończył 5-letnią specjalizację medyczną z dziedziny psychiatrii. Psychiatra leczy pacjenta posiadającego objawy związane z zaburzeniami życia psychicznego za pomocą farmakologii, czyli odpowiednio dobieranych leków.
Praca ww. specjalistów nie jest dla siebie alternatywna. Współpracują oni ze sobą tak, żeby zapewnić kompleksową pomoc osobie potrzebującej. Może zdarzyć się, że jeden pacjent korzysta jednocześnie lub korzystał z pomocy wszystkich ww. specjalistów. Uczeń przeżywający trudności, skonsultowany przez psychologa szkolnego, może zostać skierowany na psychoterapię, a stamtąd na konsultację psychiatryczną. Często zdarza się, że pacjent korzysta jednocześnie z psychoterapii i farmakoterapii.
Kim jest psychodietetyk?
PSYCHODIETETYK łączy wiedzę dietetyczną i psychologiczną.
Patrzy na osobę w sposób całościowy, uwzględniając wszystkie ważne w życiu człowieka sfery, które wzajemnie się przenikają. Pomaga zrozumieć przyczyny trudności związanych z jedzeniem, biorąc pod uwagę nie tylko aspekt fizjologiczny, ale także wpływ szeroko rozumianego środowiska, w którym żyje pacjent oraz funkcjonowanie psychiczne konkretnej osoby, związane z jej indywidualnymi potrzebami, cechami charakteru, historią życia, sposobem przeżywania siebie oraz radzenia sobie z doświadczanymi emocjami i stresem.
Psychodietetyk uczy rozumienia mechanizmów, które żądzą ludzkim ciałem oraz sposobów reagowania na sygnały płynące z organizmu. Pomaga traktować własne ciało z szacunkiem. Uczy właściwego wybierania produktów żywieniowych i zasad zdrowego żywienia. Pomaga przyjrzeć się temu, jaki sposób odżywiania jest dla danej osoby najkorzystniejszy i jaki jest najlepszy w danym przypadku sposób, żeby go wdrożyć. Wspiera w zmianie nawyków żywieniowych, co zawsze stanowi dłużej trwający proces. Rozumie, czym jest zmiana i jaki koszt emocjonalny jej towarzyszy. Psychodietetyk nie nakazuje, nie ocenia, nie każe stawać na wadze na każdym spotkaniu. Pomaga zrozumieć i przetrwać sytuacje kryzysowe, wspólnie z pacjentem szuka sposobów przezwyciężenia trudności. Pomaga podnieść się z upadków, które zdarzają się zawsze i uczy odpowiedniego do nich podejścia. Razem z pracą nad wprowadzaniem zdrowych nawyków żywieniowych, stara się wzmocnić poczucie wiary w siebie i własne możliwości (więcej na ten temat w zakładce: Terapia psychodietetyczna oraz artykule: Dlaczego dieta odchudzające nie odchudza?).
Czasem, aby zobaczyć światło, trzeba tylko nieco zmienić perspektywę.
/Dan Brown/